
Wordt Psychosomatische therapie vergoed door de zorgverzekeraar?
Voor vergoeding van de therapievormen verwijzen wij u naar uw polisvoorwaarden van uw zorgverzekeraar.
De vergoeding van de psychosomatische therapie is tevens te vinden op de websites van de aangesloten therapeuten.
Wat is het verschil tussen psychosomatische therapie en gewone oefen, ergo of fysiotherapie?
De algemene fysio- ergo of oefentherapie richt zich op het verbeteren van het bewegend functioneren, waarbij de lichamelijke klacht het aangrijpingspunt is. De psychosomatische therapie richt zich op het bewegend functioneren, waarbij de therapie zich richt op de relaties tussen lichamelijke klachten, bewegend functioneren en het psychisch functioneren.
Eerder verschenen literatuur
Een leuk artikel in Trouw:
Wel pijn maar geen verklaring, volledig artikel
VRIJDAG 29 mei, Trouw
Na een drukke werkdag reist Kristel (35) met de auto naar huis. Als ze afremt voor een rood stoplicht, ziet ze in haar achteruitkijkspiegel een Renault aankomen met een verontrustende snelheid. Voor ze het weet, botst de wagen op haar bumper. Kristel stapt uit met bonzend hart, maar gelukkig valt de schade aan haar auto mee. Weer onderweg naar huis voelt ze zich wazig en haar nek is vreemd stijf. Een whiplash, constateert de huisarts die ze na thuiskomst raadpleegt.
Het is de eerste diagnose die deze managementassistente krijgt tijdens een medische zoektocht die bijna tien jaar zal duren. Want de pijn houdt aan, breidt zich uit naar haar rechterarm en is gedurende flinke periodes zo hevig dat ze niet kan werken. Een stoet medici buigt zich over haar klachten, waarop ze verschillende labels plakken: post-whiplash syndroom, nekhernia, later ook depressie. Kristel volgt allerlei behandelingen, van fysiotherapie tot een mindfulness-training, maar niks helpt echt. Ook de oorzaak van haar klachten blijfteen mysterie, reden waarom Kristel uiteindelijk Solk-patiënt wordt genoemd.
Solk staat voor somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Kristels moeizame ziektegeschiedenis wordt beschreven in ‘Alle therapeuten gehad?’, een pas verschenen boekje van Michiel van Geloven. Het laat zien hoe artsen nog steeds kunnen worstelen en miskleunen met een patiënte zoals Kristel (die in het echt anders heet en volgens de auteur uitgebreid inzicht gaf in haar medische dossiers). Het boekje illustreert ook hoeveel verschillende visies er zijn op deze onbegrepen klachten en hoe die visies de diagnoses, therapieën en behandeltrajecten kleuren.
Een rode draad in Kristels zoektocht én die van vele andere Solk-patiënten is de vraag: ‘Is het nou lichamelijk of is het psychisch?’ Patiënten stellen zelf die vraag, artsen en therapeuten doen het ook, weet Judith Rosmalen, hoogleraar psychosomatiek en Solk-specialist aan het Universitair Medisch Centrum in Groningen. Zij begon haar oratie vorig jaar met: ‘Zit het nu tussen de oren of is hij echt ziek?’ Het is de verkeerde vraag, concludeert ze vervolgens: alle klachten hebben een psychische én lichamelijke component. “Als twee mensen buikpijn hebben, en bij de één zit darmkanker in de familie, dan zal die zich meer zorgen maken en daardoor ook meer last hebben.” Het heeft haar altijd verbaasd dat niemand het gek vindt dat boosheid (psychisch) gepaard gaat met gebalde vuisten of een vertrokken gezicht (fysiek), maar dat er bij medische klachten wél zo’n scherpe scheidslijn wordt getrokken. Er zijn heel veel Solk-patiënten in Nederland: 30 tot 50 procent van alle lichamelijke klachten waarmee patiënten zich bij de huisarts melden, blijft medisch-technisch onverklaard. De meeste gaan vanzelf weer over, maar een kwart van de patiënten ontwikkelt chronische klachten. Op de poli algemene interne geneeskunde van het UMCG kan bij twee op de drie patiënten geen diagnose worden gesteld. “Het is de grootste patiëntengroep die we hebben.” Deze grote, heterogene groep trekt langs medische specialisten en psychologen die – afhankelijkvan hun eigen opleiding – kijken naar het lichaam of de geest. Maar het psychische en fysieke gezondheid is volgens Rosmalen niet langer houdbaar. Dat is bijvoorbeeld te zien in de DSM-5, het handboek waarop psychiaters hun diagnoses baseren. Vroeger kon op patiënten met veel Solk-klachten het stempel ‘psychiatrische stoornis’ worden geplakt, ook als ze géén psychische klachten hadden.
De DSM-5 biedt een nieuwe diagnose: de somatische symptoom stoornis. Die is voor mensen die lichamelijke klachten hebben(on begrepen én begrepen!) en daarover veel piekeren of heel angstig zijn. “Zij zijn het meest gebaat bij zorg met aandacht voor lichaam en geest”, aldus Rosmalen. Zij is als projectleider ook verbonden aan ‘Grip op klachten’, een programma dat artsen ondersteunt en Solk-patiënten behandelingen biedt. “Wij kijken naar het hele individu, we volgen hem via dagboeken, maken een persoonlijk profiel en stemmen daar de therapie op af.” Zo hopen zij en haar team de medische queeste van patiënten als Kristel te bekorten. Wel pijn maar geen verklaring Hoofdpijn. Buikpijn. Chronische vermoeidheid. Veel Nederlanders lijden aan Solk: somatisch onvoldoende verklaarde lichamelijke klachten. Artsen en patiënten stellen vaak nog de verkeerde vraag: Is het lichamelijk of is het psychisch?
© Netwerk Psychosomatiek Arnhem
Fotografie: Lin Woldendorp